Na in mijn vorige tekst de vergelijking tussen de vroegere en de huidige armoede te hebben gemaakt, zou ik graag ook nog even aandacht schenken aan een paar aandachtspunten die ik heb in verband met armoede.
• Door armoede wordt er op de mensen die erin betrokken een stempel van luierik of probleemgeval geplakt. Armoede wordt door vele mensen minachtend en zonder veel begrip bekeken. Vele mensen denken dat armoede de schuld is van de mensen die er mee leven, dat ze het zelf gezocht hebben. Voor sommigen is dit van toepassing, maar voor anderen is een stomme samenloop van omstandigheden van toepassing. Het belangrijkste is de wil om eraan te werken om uit de problemen te raken.
Maar armoede zelf drukt ook een stempel op het leven van degenen in armoede. Deze mensen dragen de ervaringen hun hele leven met zich mee, zelfs al raken ze erboven op. Wat men meegemaakt heeft, blijft voor altijd in het geheugen gegrift.
• Wie in armoede leeft, zit eigenlijk in een vicieuze cirkel. Het kan al vroeg beginnen. De meeste armen zijn laaggeschoold of totaal niet geschoold en raken moeilijk aan werk of werken slechts sporadisch. Hierdoor hebben ze een laag en onstabiel inkomen. Door dit laag inkomen moeten ze op zoek naar een goedkope woning die meestal te klein en onveilig is en zich in een ongezonde leefomgeving bevindt. Als gevolg van de ongezonde leefsituatie, waar meestal een onevenwichtige voeding mee gepaard gaat, zullen armen vlugger gezondheidsproblemen ontwikkelen. Omdat ze in een ongunstige financiële situatie zitten, wachten ze met naar de dokter te gaan en worden de problemen als maar groter.
Een andere situatie kan zijn: Juist afgestudeerd zijn en maar geen werk vinden, maar toch het ene of het andere willen kopen. Meestal is dit om er maar bij te horen en zo sociale uitsluiting vermijden. Als je geen geld hebt, kun je in onze huidige maatschappij wel al het meeste op krediet kopen. Maar daar zit het hem juist. Als je niet verdient, kun je ook niets afbetalen. En zo stapelen de kredieten en de rekeningen zich op. Voor je het weet, zit je met een hoop schulden en niet genoeg inkomsten om alles te kunnen betalen.
• Deze “kringloop” van armoede die hierboven besproken wordt, is het meest duidelijk bij mensen die van generatie op generatie arm zijn. Het woord generatiearmoede verklaart voor een stuk waarom sommige families in deze uitzichtloze situatie blijven ronddwalen. Een kind geboren in de armoede ziet vaak niet anders van zijn ouders en wordt zo meegesleurd in de vicieuze cirkel. Als dit kind opgroeit en zelf kinderen heeft, dan zal dit terug dezelfde reactie te weeg brengen. Het grootste voorbeeld voor een kind zijn de volwassenen die het omringen, met andere woorden zijn ouders, grootouders of voogden. Denk maar zelf eens na hoeveel jezelf overgenomen hebt van je ouders. Tradities die jaarlijks werden gedaan, de dagdagelijkse manieren die ze jou geleerd hebben, de rare gewoontes die je van hen gezien hebt, …. Als je het nooit goed geleerd ben, hoe kan je dan weten hoe het wel moet?
Het is zeer moeilijk om uit deze kringloop te raken of om geen prooi te vallen van generatiearmoede. De situatie is soms zo complex dat de gewone hulpverlening niet voldoende is. Maar in uitzonderlijke gevallen lukt het toch en wordt alle moeite die erin gestoken werd door zowel hulpvrager als hulpverlener beloond.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Je hebt gelijk als je schrijft dat als je iets nooit geleerd hebt het moeilijk is om te weten hoe je het moet doen. Volgens mij leven veel mensen in armoede omdat ze nooit geleerd hebben met geld om te gaan. Kinderen van ouders met alcohol- en geldproblemen, die werkeloos zijn etc. willen het later vaak beter doen. Ze verdienen geld, maar weten niet hoe ermee om te gaan. Ze verdienen bij wijze van spreken 100 EUR om er dan 200 uit te geven, om erbij te willen horen of te tonen dat ze niet arm zijn. Luxe en comfort kost echter veel geld. Ze kopen dan maar op krediet, iets waar veel winkels en kredietmaatschappijen gretig op inspelen. Ze nemen een krediet om een vorig krediet te kunnen af betalen en voor ze het weten komt er schuldbemiddeling aan te pas. In mijn vorige job bij een bank zie je vaak hoe reeds jonge gezinnen hiermee te maken hebben en dan hoop je voor hun kinderen dat de ouders zich herpakken en toch iets uit hun situatie leren. Als hulpverlener vind ik dat je niet gevoelloos mag worden, je moet blijven geloven in de capaciteiten van de hulpvrager.
BeantwoordenVerwijderenJa dat vind ik ook. Ik denk als je niet meer gelooft in de mogelijkheden van de hulpvragers, je geen goede hulp meer kan bieden. Je gaat minder oplossingen zoeken omdat je denkt dat ze het toch niet aankunnen. Zo worden ze enorm benadeeld. Er zullen waarschijnlijk momenten komen waar je het even niet ziet zitten voor die ene persoon. In die situatie is het van belang om te overleggen met collega's of de overste zodat er terug nieuwe oplossingen kunnen gezocht worden.
BeantwoordenVerwijderenVolgens mij speelt ook de druk van de maatschappij een rol. Wat doe je als alle klasgenootjes en vrienden van je kind een gsm hebben, en je kind vraagt ook een gsm? Eigenlijk vind je het niet nodig dat ze op die leeftijd al een gsm hebben. Ga je nee zeggen en je kind als enige zonder gsm in de groep laten? Of ga je toe geven en er toch één geven? Ook al kun je het je eigenlijk niet veroorloven?
BeantwoordenVerwijderenHet is nog altijd een taboe om toe te geven dat je financieel niet mee kan. Veel mensen schamen zich voor hun situatie en zullen alles in het werk stellen om niet te moeten onderdoen voor anderen. Evengoed kan het zijn dat op die manier mensen elkaar voorliegen. De kerstperiode is er weer, er worden kadootjes gegeven, misschien voor beide partijen financieel moeilijk, maar niet toegeven. Ik denk dat het dan niet alleen een kwestie is van niet geleerd te hebben hoe om te gaan met geld.
Ik denk dat het er wel een groot deel mee te maken heeft. Stel in jouw voorbeeld, dat jouw kind een gsm wil. Mijn eerste reactie zou zijn: als je er een wil, zal je er moeten voor sparen. Mijn reactie komt er zo eigenlijk omdat ik het altijd zo heb moeten doen. En dit is wel een goede les, zo leer je het belang van geld.
BeantwoordenVerwijderenDe kerstperiode komt er inderdaad aan en dan is het voor sommige mensen zeker moeilijk. Maar al het je geleerd is hoe je met geld moet omgaan, zal het een stuk makkelijker zijn om toe te geven dat het op sommige momenten niet lukt.
Om een persoonlijk voorbeeld te geven: Mijn vriend en ik zijn op dit moment aan het bouwen. We hebben ervoor gekozen om er een meerjarenplan van te maken, zo weinig mogelijk te lenen en maar iets te doen als we het geld bijeengespaard hebben. Dus op het einde van de maand hebben wij ook niet zo veel over. Met de kerstperiode in zicht, plannen we goed hoeveel we mogen uitgeven om zelf niet in de problemen te raken. En dit geven we wel toe. Nu is dit voor ons misschien wel makkelijker want we weten dat, als ons huis af is, we het waarschijnlijk wel makkelijker zullen hebben als iemand die het financieel moeilijk heeft.
Daar heb je volkomen gelijk in. Je moet leven naar wat je hebt. Maar dat heeft volgens mij ook voor een deel te maken met karakter. Veel mensen laten zich verleiden door het de koop-op-afbetaling formule, gebruik van visa, ... .
BeantwoordenVerwijderenAls je dan geen reserve hebt en je hebt een tegenslag beginnen de problemen en een tegenslag komt nooit alleen. En voor je het weet zit je in een neerwaartse spiraal.
Vaak doen kinderen ook het tegengestelde van wat ze bij hun ouders hebben gezien. Ouders die alles spaarden en kinderen die alles verspillen.
Ja, dat is ook terug waar. Maar ik denk dat er zoveel verschillende mogelijkheden bestaan over het leerproces van jongeren door hun ouders dat je hierover oneindig lang over kan discussiëren.
BeantwoordenVerwijderenMisschien als eindconclusie: er hangt veel af van het eigen karakter en van de dingen die gezien en geleerd werden van de ouders.